انواع استخر از لحاظ جنس سازه

انواع استخر با توجه به نوع مصالح به کار رفته در آن شناخته می شود. جنس سازه با توجه به میزان بودجه، شرایط ساخت و منطقه جغرافیایی محل نصب استخر انتخاب می شود. در میان انواع استخر، استخرهای فایبرگلاس سریعترین نصب را دارند و استخرهای بتنی مقاوم ترین نوع استخر می باشند. در ادامه انواع استخر از لحاظ سازه را با شما بررسی می کنیم.

انواع استخر

وقتی به فکر ساخت استخر می افتید، باید نکات زیادی را درنظر بگیرید. طراحی و ساخت استخر های شنا، در عین سادگی کاری بسیار دقیق و مهندسی می باشد. قبل از طراحی و ساخت استخر شما باید کلیه تجهیزات استخر، نوع سازه استخر، درون زمین یابیرون زمین بودن استخر، سرپوشیده یا سرباز بودن و نوع کاربری استخر را مشخص نمایید تا در زمان ساخت نیاز به تغییرات نداشته باشید. هدف ما در این مقاله کمک به سازندگان و دارندگان استخرها می باشد. انواع استخرها از نظر جنس سازه را می توان در موارد زیر دسته بندی کرد:

• استخرهای بتنی
• استخرهای فایبرگلاس
• استخرهای وینیل
• استخرهای چوبی

در اینجا ما قصد داریم استخرها را از لحاظ جنس سازه بررسی کرده و انواع آنها را معرفی کرده و تفاوت این نوع استخرها با یکدیگر را بررسی کنیم و با مزایا و معایب هریک آشنا شویم. خواندن این مقاله به شما کمک می کند تا اگر قصد تعمیر یا سرویس استخر خود را داشتید، با‌ اطلاع داشتن از نوع استخر خود، آگاهانه تصمیم بگیرید.

استخرهای بتنی

از میان انواع مختلف استخرها، استخرهای بتنی از بیشترین انعطاف پذیری برخوردار هستند. به طوری که شکل و طرح اجرا شده در محوطه استخر را می توان با آرماتوربندی مناسب اجرا کرد. اولین مرحله برای اجرای یک استخر بتنی، تهیه پلان های مهندسی است. گودبرداری، آرماتوربندی و ساخت فونداسیون در مرحله بعد و با توجه به پلان های مهندسی انجام می گیرد. برای آرماتوربندی استخرهای بتنی از میلگردهای فولادی استفاده می شود. قالب های بتنی استاندارد معمولا از جنس چوب، فایبرگلاس یا فولاد ساخته می شوند. در واقع نوع قالب بندی است که نمای سطح بتن را پس از برداشتن قالب ها تعیین می کنند. پس از پایان آرماتوربندی نیز عملیات بتن ریزی انجام می شود. پس از عمل آوری بتن که زمان آن متناسب با شرایط آب و هوایی منطقه و ضخامت لایه بتن متغیر است، نمای سطح با استفاده از روش ها و مواد مختلف شکل می گیرد.

استخرهای بتنی از لحاظ شیوه استفاده از بتن خود به زیر گروه های مختلفی تقسیم بندی می شوند، که عبارتند از:

1. اولین گروه از این استخرها، استخرهای ساخته شده با بتن قالب گیری شده هستند. بسته به نوع قالب های بتنی مورد استفاده، استخرهای قالب گیری شده نیز به دو گروه یکپارچه و چند تکه طبقه بندی می شوند.
2. گروه دیگری از از استخرهای بتنی، استخرهایی هستند که با استفاده از بتن خود به زیر گروه های مختلفی تقسیم بندی می شوند.
3. گروه دیگری از استخرهای بتنی، استخرهایی هستند که با استفاده از بتن پاشیدنی ساخته می شوند. در این روش، بتن با استفاده از بتن پاش در میان آرماتورهای استخر پاشیده می شود. بتن پاشیدنی نیز به روش خشک و مرطوب قابل استفاده است.
4. گروه دیگر از استخرهای بتنی، استخرهایی هستند که با بتن خشک کوبیده شده ساخته می شوند.
5. گروه دیگر نیز استخرهای ساخته شده با بلوک بتنی هستند.

به طور کلی استخرهای بتنی از بتن مسلح ساخته می شوند. از آنجا که بتون ماده ای متخلخل است و آب به راحتی در آن نفوذ می کند، پوسته این استخرها معمولا به همراه یک روکش مقاوم در برابر آب روکش می شوند.

روش های ساخت استخر بتنی

1. استفاده از بتن مسلح تحت فشار به منظور کسب اطمینان از این که دیوارها و کف استخر به صورت دائمی در حالت فشاری باقی خواهند ماند. البته از این روش می توان برای معابر پیرامون کاسه استخر و کف مناطق مرطوب نیز استفاده کرد که البته این بستگی به شیوه طراحی دارد.
2. استفاده از بتن مسلح به صورت ساندویچی که این روش موجب افزایش شدید بار مرده سازه می شود.
3. استفاده از بتن مسلح با روکش های pvc2، روکش های مشابه یا روکش های ضدآب تزیینی به صورت پاششی

نکته دیگری که باید برای فضای خالی سازه ای مورد توجه قرار گیرد آن است که اندازه آن باید طوری باشد که یک فرد بالغ قادر به عبور از میان آن برای بازدید از سازه و در صورت لزوم انجام تعمیرات لازم باشد. این بخش از سازه باید مجهز به تاسیسات روشنایی دائمی و پریز برق باشد.

ساخت استخرهای شنا با بتن پاشیدنی

انجمن بتن آمریکا بتن پاشیدنی را ملاط یا بتونی تعریف می کند که به صورت پنوماتیکی و با سرعت بالا بر روی سطوح پوشیده می شود. در کشور انگلستان گاهی از اصطلاحات (گونیت) به جای بتن پاششی استفاده می کنند.

مزایای بتن پاششی:

1. با این روش دیگر نیازی به استفاده از قالب های بتنی که هزینه بالایی دارند نخواهند بود.
2. بدون تحمیل هزینه ی سرسام آور به پروژه می توان استخر را به هر شکل دلخواهی ساخت.
3. با این روش می توان سرعت ساخت را افزایش داد.
4. با استفاده از بتن پاششی می توان استخر را در سایت های شلوغ که دسترسی به مواد و تجهیزات با محدودیت های با محدودیت های بسیاری همراه است به کار گرفت. مزیت این روش آن است که برای بتن ریزی در میان آرماتورها با استفاده از یک دستگاه بتن پاش مجهز به لوله خرطومی می توان حداقل تا فاصله ۱۰۰ متر عملیات بتن ریزی را انجام داد.

معایب بتن پاششی:

1. در این مورد مشکل نفوذ آب به زیر پوسته استخر و معلق شدن آن که می تواند موجب آسیب رساندن به سازه استخر شود بسیار جدی است.حتما باید بررسی های لازم در این زمین انجام شود.
2. برای کسب اطمینان از این که بتون ریزی در تمامی آرماتوربندی به خوبی انجام گرفته است،متصدی دستگاه بتون پاش باید از تجربه و مهارت کافی برخوردار باشد. رعایت این نکته به ویژه در محل تلاقی دیوارها و کف از اهمیت بیشتری برخوردار است.
3. در این روش به دلیل عدم استفاده از قالب های بتنی، آسیب پذیری سازه بتنی در مرحله ساخت نسبت به دماهای بسیار پایین در فصل زمستان بیشتر است.

مهمترین معیاری که در این روش بر نتیجه نهایی تاثیرگذار است تجربه و مهارت فردی است که با دستگاه کار می کند.

استخرهای وینیل

این استخرها با استفاده از چارچوب های پلیمری یا فلزی و در برخی از موارد با استفاده از بلوک های بنایی یا چوب های فشرده بر روی زمین و یا پس از گودبرداری در داخل زمین ساخته می شوند. بر روی این قاب ها، صفحات پیش ساخته قرار می گیرد نصب ساده تر آن ها در مقایسه با استخرهای بتنی کمتر است. این دسته از استخرها در ابعاد کوچک گاهی به صورت یک مجموعه یکپارچه نیز در اختیار مشتریان قرار می گیرد و کاربر قادر است آن را بر مبنای دستورالعمل ارائه شده در مکان موردنظر مستقر سازد. جنس چهارچوب این استخرها معمولا تحت تاثیر عواملی مورد نیاز مصرف کننده، موقعیت قرارگیری استخر و بودجه در نظر گرفته شده تعیین می شود. صفحاتی که پوسته استخر را تشکیل می دهند معمولا از جنس فولاد، آلومینیوم یا انواع پلیمرها ساخته می شود. صفحات فولادی تقویت شده با میلگردهای افقی و عمودی به قطعات کوچک تری برش داده می شوند و در کنار یکدیگر شکل نهایی استخر را ایجاد می کنند. در این استخرها به منظور جلوگیری از مشکلاتی مانند زنگ زدن، صفحات و تقویتی های آن ها از جنس گالوانیزه ساخته شده یا بر روی آن ها از روکش های محافظ استفاده می شود. صفحات پلیمری نسبت به سایر گزینه ها بیشترین هزینه را به همراه دارند. وزن آن ها بسیار کم و مقاومت آن ها در برابر خوردگی بسیار زیاد است. صفحات پلیمر به همراه تقویتی های مربوطه به شکل های موردنظر قالب گیری می شوند.

استخرهای وینیل از یک آستر وینیل نصب شده بر روی یک قاب سخت ساخته می شوند. بنابراین ، این استخرها می توانند از نظر شکل ، اندازه ، رنگ و طرح انعطاف پذیر باشند. احتمالاً برخی از گزینه های از پیش طراحی شده ، با کیفیت بالا و مناسب برای بودجه را پیدا خواهید کرد ، اما امکان شخصی سازی آن نیز وجود دارد. آسترهای وینیل می توانند در ضخامت های مختلف و طیف گسترده ای از الگوها و طرح ها موجود باشند. با سازنده خود در مورد اینکه کدام بوش برای استخر مناسب است صحبت کنید و از آنها بخواهید نمونه های مختلف را ببینند. جزئیات و اضافات مانند مراحل ، نیمکت ها ، تاج های برنزه کننده و سایر عناصر طراحی را فراموش نکنید. شما می توانید گزینه های متنوعی را برای استخرهای وینیل انتخاب کنید دقیقاً مانند سایر مدل های استخر.

استخرهای فایبرگلاس

استخرهای فایبرگلاس گروه دیگری از استخرها هستند که از یک پوسته فایبرگلاس یا اکریلیک ساخته می شوند. متناسب با نوع طراحی می توان این استخرها را به صورت یک واحد یکپارچه یا قالب های مجزا ساخت. این نوع استخرها به ویژه به عنوان استخرهای رو زمینی بسیار مناسب بوده و از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه است. در این نوع استخرها پوسته فایبرگلاس، بر روی یک قاب نگه دارنده فلزی پلیمری قرار می گیرد. از معایب استخر فایبرگلاس این است که پوسته استخر بعد از ساخت باید به صورت یکپارچه تا محل بهره برداری حمل شده و در نهایت بر روی فونداسیون مربوطه قرار گیرد. گاهی اوقات فقدان فضای کافی برای عبور پوسته از در خروجی مجموعه تا محل کاسه استخر موجب مختل شدن پروژه می شود. همچنین متناسب با اندازه استخر، اغلب استفاده از جرثقیل برای حمل پوسته برای حمل پوسته و قرار دادن آن در محل کاسه استخر ضروری است.

استخرهای فایبرگلاس به حیاط خانه و منزل شما زیبایی می دهند. یک استخر زمینی فایبرگلاس می تواند بسیار ساده باشد و یا با لوازم جانبی مانند کاشی های منبت کاری شده زیبا، طاقچه های برنزه، حباب، چراغ های LED و موارد دیگر تزئین شود. سبک های مختلف در ساخت استخرهای فایبرگلاس وجود دارد مانند: سبک های کلاسیک خطی، فرم آزاد و رومی و کلیه یا ترکیبی از چند مورد.

استخر خطی با خطوط تمیز ، انتخابی عالی و بی انتهاست. سبک استخر به صورت آزاد می تواند منحنی های چشمگیری را برای ظاهری مدرن در خود داشته باشد یا فضای شنای موجود را با طراحی موج دار آرام تر به حداکثر برساند. اگر به دنبال شکل استخر سرگرم کننده، غیر رسمی و با ظاهری طبیعی هستید، فرم آزاد بهترین انتخاب شماست. شکل های استخر فایبرگلاس رومانسک نشانه ای از ویلاهای روم باستان است، در دو انتهای آن دو لبه بلند و مستقیم وجود دارد که با نیم دایره های قوسی شکل گرفته است. این شکل بی انتها با ظرافت به مینیمالیسم شیک منطقه استخر شما آغشته خواهد شد. استخرهای کلیه شکل ظاهری براق و معاصر را ارائه می دهند و شکل نامتقارن آنها به راحتی در فضاهای کوچکتر جای می گیرد بدون اینکه بخواهید آنرا تغییر دهید.

استخرهای چوبی

بعضی از استخرها با انواع مختلف چوب های سکویا، سرو، ساج، ماهون و غیره ساخته می شوند. البته این دسته از استخرها را از هر نوع چوبی می توان ساخت، ولی انواع یاد شده در گروه مقاوم ترین و بهترین ها هستند. استخرهای چوبی با دوام و پایداری مشخص می شوند. چوب ماده ای بسیار سخت که در برابر تغییرات دما مقاومت نشان می دهد، به استخرها جلوه ای طبیعی می بخشد و برای محیط طبیعی بسیار مناسب است. هزینه ساخت استخرهای چوبی نسبت به استخرهایی که نیاز به کار ساختمانی دارند بسیار کمتر است و تنوع بالاتری نیز دارد. این نوع استخرها به صورت سرپوشیده یا سرباز، استخر روی زمین یا زیرزمین و به صورت سفارشی سازی شده در اندازه ها و سایز های مختلف ساخته و طراحی می شود. به طور کلی این نوع استخرها از بلوط یا کاج ساخته می شوند. برای جلوگیری از رطوبت ، پوسیدگی ، قارچ و حشرات باید چوب تصفیه شود. با تصفیه چوب ، از وجود مواد مضر برای سلامتی نیز جلوگیری می شود. از مزایای این استخرها نصب و نگهداری آسان و راحت آنهاست. بسیار سریع و ساده اتفاق می افتد و هر باغی را به مکانی مناسب برای لذت بردن از لحظات اوقات فراغت و استراحت تبدیل خواهد کرد.

سخن پایانی

استخر شنا ، حمام شنا ، استخر پارو زدن یا هر نوع دیگر استخر، ساختاری است که برای نگهداری آب جهت شناکردن یا انجام سایر فعالیتهای ورزشی و یا در  اوقات فراغت طراحی شده است. استخرها می توانند در زمین یا در بالای زمین ساخته شوند. استخرهای داخل زمین معمولاً از موادی مانند بتن ، سنگ طبیعی ، فلز ، پلاستیک یا فایبرگلاس ساخته می شوند و می توانند از اندازه و شکل سفارشی برخوردار باشند یا در اندازه استاندارد ساخته شوند. استفاده از تجهیزات مناسب استخر در هر نوع سازه استخری توصیه می شود.