استفاده از ازن در استخر

استفاده از استخر ایمن و تمیز با آب زلال و بدون کدورات برای شناگران دارای اهمیت ویژه ای از گذشته تا حال بوده است. هیچ کس دوست ندارد در آب آلوده شنا کند. سیستم فیلتراسیون استخر یکی از مهمترین و ضروری ترین بخش های استخر می باشد. فیلتر و پمپ استخر از مهمترین تجهیزات استخر می باشد که در بخش فیلتراسیون مورد استفاده قرار می گیرد. اما این لوازم استخر به تنهایی و بدون استفاده از مواد شیمیایی نمی توانند آب استخر را زلال و شفاف کنند. در نتیجه ضد عفونی کردن استخر ، دارای اهمیت زیادی است. استفاده از کلر و اضافه کردن آن به آب استخر از دیر باز تا کنون مرسوم بوده است و یکی از روش های از بین بردن آلودگی آب استخر کلرزنی استخر می باشد. اما امروزه استفاده از موادضد عفونی کننده دیگر برای استخر بیشتر شده است. یکی از این مواد شیمیایی ازن می باشد که توسط ازن زن استخر ، به استخر تزریق می شود. مزایایی که گاز ازن در مقابل سایر مواد شیمیایی دارد سبب شده است استفاده از این ماده شیمیایی امروزه افزایش یابد.

ازن استخر چیست؟

ازن (O3) یک گاز بسیار واکنش پذیر است که از سه اتم اکسیژن تشکیل شده است. این ماده هم به طور طبیعی موجود است و هم توسط انسان ساخته و تولید می شوند، که در مولکول ازن جو زمین (استراتوسفر) و جو پایین (تروپوسفر) وجود دارد. ازن بسته به مکانی که در جو دارد از دو طریق خوب یا بد بر روی زمین تأثیر می گذارد. ازن استراتوسفر به طور طبیعی از طریق برهمکنش اشعه ماوراء بنفش خورشید (UV) با اکسیژن مولکولی (O2) تشکیل می شود. استفاده از ازن در استخر برای از بین بردن آلودگی های آب استخر بسیار مفید است. ازن قویترین ماده ضدعفونی کننده شیمیایی در دسترس می باشد. بیش از هر ماده ضدعفونی کننده دیگری میکروبها را در مدت زمان کوتاه از بین می برد. توانایی از بین بردن ۹۹ درصد باکتری‌های زیستی را بدون هیچ تاثیر یا پیامد منفی روی سلامتی را دارد. علاوه بر این طعم و مزه را بهبود می‌بخشد و بو را حذف می کند. مواد آلی و غیر آلی نامطلوب که ممکن است در حال حاضر در منابع آب وجود داشته باشد را اکسید می‌کند. ازن زن استخر به صورت کنترل شده ازن را تولید و به آب استخر اضافه می کند.

مزایای ازن به کلر

پژوهشگران و کارشناسان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به این نتیجه رسیده‌اند که استفاده از گاز کلر برای گندزدایی و ضدعفونی کردن استخرها احتمال ایجاد مسمومیت شناگران و سایر مواردی که در ذیل به آن ها اشاره خواهد شد، به دنبال خواهد داشت. اگر ازن را با کلر مقایسه کنیم ، ازن ۹۹ درصد از ۶۰۰۰۰ میلی لیتر / کلی فرمها آب آلوده را در ۸ثانیه با دوز PPM0.1 از بین می برد، این در حالی است که کلر با دوز مشابه به ۱۵۰۰۰ ثانیه زمان نیاز دارد. بدن انسان به طور متوسط در هر ساعت نیم لیتر از آب استخر را جذب می کند. استخرهایی که در استانداردهای بالای جهانی قرار دارند، سعی در برابر کردن کیفیت آب استخر با آب آشامیدنی دارند. ازن هم اکنون در جهان به عنوان ضدعفونی کننده پیشرو در زمینه های آب آشامیدنی، آب معدنی، هوا، استخر، محصولات کشاورزی، انبارها، سردخانه ها، کانتینرهای حمل مواد غذایی، سطوح، سالن ها، صنایع لبنی، کارخانه های مواد غذایی، خطوط تولید و بسیاری زمینه های دیگر شناخته شده است. برای کاهش بار میکروبی و تصفیه کامل آب مصرفی، دستگاه ازن جایگزین کلر جهت استریل کردن آب با قدرت اکسید کنندگی بالاتر استفاده می‌گردد. ازن ۳۰۰۰ بار سریع تر از کلر و سایر روش های ضدعفونی به شمار می رود. ازن بر خلاف کلر باعث رسوب کربنات کلسیم و تشکیل رسوب در سطوح نمی گردد. ازن کمتر از کلر باعث خوردگی جداره مخزن می شود.
با استفاده از این روش می‌توان عوارض جانبی ناشی از آن، زمان طولانی ضد عفونی کردن و محدودیت های عملی آن را به نوعی کاهش داد. ضرورت دارد برای جایگزینی سیستم کلر از روش گاز ازن استفاده گردد.

استفاده از ازن در استخر

ژنراتور ازن در تمام انواع استاندارد رینزر مورد استفاده قرار می‌گیرد. دارای طراحی منحصر به فرد و مرتب و نصب آسان است. غلظت مورد استفاده ازن عبارتند از  PPM 0.5-1 و حجم آب تزریقی برای انجام کار به طور متوسط ( ۳۵-۱۰۶ ft³/h1-3 m³/h). از مزایای ازن ژنراتور می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پراستفاده ترین سیستم تصفیه و ضدعفونی آب در کشورهای پیشرفته
• مقدار تزریق ازن در طول زمان های مختلف ضد عفونی ( T_n=T₂₀=T₁ ) برابر و توسط سنسور آن لاین اندازه گیری می شود. در حالیکه کنترل میزان کلر در زمان های متفاوت در عمل مشکل ساز می باشد.
• کاهش زنگاب آب
• شفاف سازی و کدورت زدایی آب استخر
• ایجاد شفافیت مضاعف در آب استخر
• تبدیل سریع ازن سه اتمی به اکسیژن نوزاد منجر به ماندگاری اکسیژن محلول در آب و فرح بخش کردن محیط شنا می‌گردد.
• حذف کامل کلر در استخرهای خانگی.(باعث حذف کامل کلر و در بعضی از مراکز باعث کاهش شدید مصرف کلر که هزینه نگهداری بالایی دارد می شود. این خود هزینه های جاری و ثانویه را به میزان قابل توجّهی کاهش می دهد.)
• از بین بردن کلیه میکروارگانیسم ها، جلبک، قارچ، باکتری های بیماری زا حتّی وبا، ایدز، هپاتیت و …
• عدم ایجاد سوزش و قرمزی چشم، خشکی پوست، کمرنگ شدن موهای رنگ شده، قاشقی شدن ناخن ها و حساسیت های تنفسی و انتقال بیماری های واگیردار.
• ازن کمتر از کلر باعث خوردگی دیواره استخر، لوله ها و … می شود.
• ماندگاری آب استخر را نیز افزایش می دهد.
• حذف رسوبات کربنات کلسیم بر روی کاشی ها
• کاهش قابل ملاحظه مصرف آب به دلیل عدم نیاز به تعویض آب استخر
• از بین بردن بو، رنگ و طعم آب به صورت کامل
• نصب شده در نقاط مختلف کشور
• هزینه نگهداری بسیار پایین

مزایای استفاده از ازن در استخر

ازن به منعقد کردن مواد آلی کمک می کند و قادر به حذف مواد کلوئیدی ریز می باشد. ازن با غلظت باقیمانده محلول ۵ PPM و بالاتر از بین بردن ویروس، باکتری و قارچ را صد در صد تضمین می کند. ازن تولید شده به آرامی به اکسیژن بر می گردد و باعث ماندگاری اکسیژن محلول در آب و درخشندگی آن می شود. ازن هیچ باقیمانده سمی در آب باقی نمی گذارد. ازن در محل تولید شده و نیاز به نگهداری ندارد. باکتریها به مرور زمان نسبت به ازن مقاوم نمی شوند. ازن باکتریها، ویروسها، هاگها و جلبکها را از بین می برد. ازن آلودگی های آلی در آب را اکسید می کند. ازن به عنوان منعقد کننده باعث حذف مواد جامد کلوئیدی می شود. ازن مواد آلی را که موجب ۹۹ درصد از طعم و مشکلات بو می شود، اکسید می کند. همچنین هیچگونه بو یا طعم خاصی نیز از خود بر جای نمی گذارد. ازن باعث حذف استفاده از کلر شده که هزینه نگهداری را به میزان قابل توجّهی کاهش می یابد. ازن سریع تر از سایر روش های ضدعفونی است . ازن ۲۰ دقیقه عمر دارد و هیچگونه اثرات مضری به جای نمی گذارد . ازن عمر مفید آب را افزایش می دهد . ازن به دلیل برخورد مستقیم با غشا پلی ساکاریدی باکتری می تواند زمان ضد عفونی کردن ( تقریباً ۳۰۰۰ بار ) سریع تر از کلر به انجام رساند. در حالیکه کلر از غشا باکتری عبور کرده و هسته را تحت تأثیر می گذارد. این فرایند با زمان بیشتری صورت می گیرد. دارای قدرت اکسید کنندگی بالاتر از سایر روشها است. می تواند بر کلیه میکروارگانیسمها حتی ویروسها و اسپورهائید غلبه کند. ازن بر pH، کدورت و مقدار سختی آب روی عمل استریل تأثیر نمی گذارد. در حالیکه ضد عفونی موارد فوق باید برای عملکرد کلر تعریف شده باشد. مقدار تزریق ازن در طول زمان های مختلف ضد عفونی ( T_n=T₂₀=T₁ ) برابر و توسط سنسور آن لاین اندازه گیری می شود. در حالیکه کنترل میزان کلر در زمان های متفاوت در عمل مشکل ساز می باشد. سیستم های ازن نیاز به هیچ ماده مصرفی یا فیلتر خاصی ندارد. صنعتی و دائم کار می باشد و با توجّه به خاصیت شیمیایی آن هیچ گونه باقی مانده ای در محیط به جای نمی گذارد.

عملکرد گاز ازن

ازن که فرم سه اتمی اکسیژن می باشد، به عنوان یک اکسیدکننده قوی به شمار می رود. عملکرد آن مطابق با اصول بهداشتی می باشد و قادر به از بین بردن میکروارگانیسم های متعدد بدون در نظر گرفتن ماهیت آن از طریق اکسید کردن غشاء سلولی می باشد. شواهد علمی نشان می دهد که ازن می تواند طیف وسیعی از پاتوژن های بالقوه از جمله باکتری، انگل، اسپور، کپک و مخمر ها را بسیار موثرتر از کلر از بین ببرد. ازن برخلاف بسیاری از مواد ضدعفونی کننده ها تاثیر منفی روی محیط زیست ندارد به دلیل اینکه به طور سریع به اکسیژن (o₂)تبدیل می شود و هیچ باقیمانده شیمیایی به جای نمی گذارد. می توان گفت که  تقریبا در تمام صنایع غذایی از ازن برای استریلیزاسیون و ضدعفونی و بالا بردن زمان ماندگاری استفاده می شود. واکنشهای ازن با میکروارگانیسم های مختلف، در سیستم های آبی به دو روش، واکنشهای مستقیم ازن مولکولی و وجود رادیکالهای آزاد حد واسط صورت می گیرد. در این رابطه دلایل اصلی از بین رفتن باکتریها به وسیله ازن که توسط محققین ارائه شده عبارتند از:

1. حمله مولکولی ازن به باند های دوگانه غیر اشباع چربیها در سطح سلول باکتری
2. از بین رفتن لایه های لیپوپروتئین و لیپوپلی ساکارید و در نهایت تغییر در نفوذ پذیری و تجزیه سلول
3. انعقاد پروتئن های سلولی، تخریب آنزیمها و تبدیل S-S به H-S و در نهایت مرگ سلول
4. تخریب مواد ژنیتیکی سلول

پایان

ازن (O3) یک ماده ضد عفونی کننده بسیار موثر است و می تواند در استخرها برای جایگزینی مواد شیمیایی کلر و برم مورد استفاده قرار گیرد. مزیت استفاده از ازن در مقایسه با سایر عوامل درمان استخر شنا این واقعیت را روشن می کند. استفاده از ازن از تشکیل کلر یا برم حاوی محصولات جانبی مانند کلرامین ها و تری هالومتان ها جلوگیری می کند. ازن حتی محصولات جانبی که ناخواسته تشکیل شده است را تجزیه می کند. این موضوع باعث کاهش مشکلات قرمزی چشم و مشکلات تنفسی می شود. ازن آب شفاف و روشن تری را برای استحمام ایجاد می کند. برای استخرهای شنا با دمای آب 28 درجه سانتیگراد یا 33 تا 35 درجه سانتیگراد از دوز ازن به ترتیب 0.8 و 1.2 گرم در متر مکعب استفاده می شود. در بیشتر موارد سیستم های ازن می توانند در سیستم های موجود مقاوم سازی شوند. استفاده از ازن در استخر توسط دستگاه ازن زن در استخر استفاده می شود که برای تهیه این دستگاه می توانید به سایت دیجی پول مارکت(شرکت ساینا تصفیه آریا) مراجعه نمایید و دستگاه ازن زن استخر را در مدل های متفاوت ببینید و ویژگی های هر یک را بخوانید و انتخاب خود را انجام دهید.